- PRILOG 1-
Savjet za saradnju sa iseljenicima
Odbor za jačanje kulturnog i državnog identiteta
IZVJEŠTAJ
O RADU I INICIJATIVA ZA OTVARANJE CRNOGORSKOG KULTURNOG
CENTRA U BEOGRADU
Odbor za jačanje kulturnog i
državnog identiteta sačinjavaju sljedeći članovi Savjeta za
saradnju
sa iseljenicima:
Mirko Zečević predsjednik,
članovi:
Emira Ličina,
Neven Pajović,
Milan Zlatičanin,
Milan Kujović,
Dijana Pajović,
Zoran Raičević
Od formiranja Odbor je bio angažovan na osmišljavanju strategije
budućeg rada, a prva konkretna inicijativa je otvaranje
Crnogoskog kulturnog centra u Beogradu. Ovu inicijativu su
podržale Crnogorska nacionalna zajednica iz Beograda, Udruženje
Nikola I iz Vrbasa i Udruženje Crnogoraca Vojvodine Novi Sad.
Ovaj projekat, čiji bi realizator bila Vlada Crne Gore, od
posebnog je značaja za očuvanje crnogorskog identiteta u
Srbiji. Zbog održavanja kontakta sa građanima Crne Gore koji
žive u Srbiji, kao i afirmacije crnogorske kulture, nacionalnog
i državnog identiteta, neophodno je osnovati Crnogorski kulturni
centar u Beogradu. Djelovanje centra moglo bi se ojačati
širenjem sistema podružnica u svim sredinama gdje živi veći broj
crnogorske populacije.
Crnogorski kulturni centar zbog svoje uloge i stvaralačkih
potencijala koje će okupiti oko njega, mogao bi biti i centar
crnogorske manjine u ovoj zemlji, njenog stvaralaštva i veza sa
maticom. Očuvanje kulturnog identiteta od najveće je važnosti za
jačanje i održanje nacionalnog identiteta Crnogoraca u Republici
Srbiji.
Djelatnost CKC pokrivala bi više prioritetnih oblasti. U prvom
redu bi bila zastupljena kultura i umjetnost: književnost,
izdavačka djelatnost, pozorište, likovna umjetnost, muzički
život, film, informisanje, sport, istorija, istorijsko nasljeđe
i reafirmacija nacionalnog bića Crnogoraca. CKC bi se bavio i
društveno-političkim temama, kao i odnosima Crne Gore sa
Srbijom i mogućnostima njihovog unapredjenja.
U CKC bi bila zastupljena i ekonomija, u prvom redu trgovina,
turizam, ekologija, a formirao bi se i Poslovni klub.
Na osnovu projektovanog plana, Centar bi imao 500-800 kvadratnih
metara prostora.
U Centru bi bile sledeće prostorije:
1. Galerija
za izlaganje likovnih djela I tematskih izložbi (100 kv.metara)
2. Sala
za održavanje tribina I skupova od 100-150 mjesta
3. Čitaonica,
biblioteka, dokumentacioni centar
4. Salon
za manje skupove
5. Kancelarija
5-6
6. Klupski
prostor
U CKC bili bi zaposleni dirtektor, umjetnički direktor,
poslovni sekretar, 2 do 3 urednika.
Centrom bi upravljao Upravni odbor, kog imenuje osnivač,
programski savjet, kojeg delegiraju nadležne ustanove i
institucije i programski savjet za određene oblasti iz rada CKC.
Odbor za jačanje nacionalnog I kulturnog identiteta pripremio bi
studiju izvodljivosti, koji bi bio osnova za formiranje Odbora
Vlade, koji bi pripremio elaborat o osnivanju Crnogorskog
kulturnog centra u Beogradu.
Odbor za jačanje kulturnog i državnog identiteta
Predsjednik,
Mirko Zečević
Beograd,
6.2.2017.
Plan rada Odbora za jačanje državnog i kulturnog identiteta pri
Savjetu za
saradnju sa iseljenicima Crne Gore
Procjena generalnog statusa
Crnogoraca i crnogorskih iseljenika najbolje se može postaviti
na
osnovu zadnjeg popisa gdje je naročito prisutna asimilacija na
prostorima EX Jugoslavije a posebno Srbije.
Kako
sačuvati crnogorsku dijasporu od procesa asimilacije?
1. Rad
državnih organa Crne Gore na očuvanju crnogorske dijaspore u
svijetu i regionu prije svega
mora biti usmjeren na pomaganje crnogorskih iseljenika da se
održe u svom kulturnom identitetu.
Njihovo održanje u kulturnom identitetu u osnovi će biti
održanje i u nacionalnom identitetu.
Konsolidacija u ta dva identiteta stvara se osnova da identiteti
dobiju i odgovarajuću političku notifikaciju.
Koji je
rad na očuvanju kulturnog identiteta Crnogoraca smislen i
provodiv?
1. Najznačajniji
crnogorski kulturni stvaraoci (bilo da su rođeni u zemlji
prijema ili su došli iz Crne Gore) ili
su se odrodili od crnogorskog identiteta ili se ne usuđuju da ga
jasno ispoljavaju.
2. Odrođavanje
bi dijelom bilo moguće spriječiti ako bi takvi stvaraoci
osjetili da imaju ozbiljniji oslonac
u državi Crnoj Gori ili u utucajnim udruženjima u zemljama u
kojima žive crnogorski iseljenici.
3. Kulturni
identitet Crnogoraca najefikasnije bi se njegovao tako da on
preko Odbora za jačanje
kulturnog identiteta obezbeđuje snažnu vezu sa državom Crnom
Gorom i sa onim što je najvrednije
u aktuelnoj crnogorskoj kulturi.
4. Ta
ideja bi se mogla strateški realizovati ako bi se postepeno
izgradio sistem kulturne saradnje
crnogorske dijaspore preko ovoga Odbora sa crnogorskim kulturnim
institucijama, istaknutim
kulturnim stvaraocima i državnim institucijama kulture.
Kako i
koje institucije Crne Gore bi mogle pomoći Savjetu za saradnju
sa iseljenicima i Odboru za jačanje kulturnog identiteta?
U prvom redu pomoć i podrška
očekivala bi se od Uprave za dijasporu odnosno od MVPa i
Ministarstva kulture Crne Gore.
Podrška bi trebala da bude
moralna i finansijska. Moralna podrška nije prazna fraza za
Crnogorce i crnogorske iseljenike koji hoće da se održe u svom
nacionalnom identitetu. Naprotiv,
svijest da iza konkretnih kulturnih akcija stoji država Crna
Gora za crnogorce u dijaspori u principu
znači mnogo. Finansijska podrška trebalo bi da bude usmjerena za
konkretne programe i projekte.
Nije isključena ni mogućnost da
pojedini istaknuti crnogorski privrednici, ohrabreni MVPom i
Ministarstvom kulture, sponzorišu određene aktivnosti
crnogorskih iseljenika.
Kako
uspostaviti temelje za jačanje državnog i kulturnog identiteta?
1. Promjena
kulturnog obrasca koji korespondira sa započetim procesom
modernizacije i evropeizacije
Crne Gore rukovodeći se sa tim da nacionalni identitet mora biti
obezbjeđen i situiran fizički,
pravno, društveno i emocionalno u državi koja je i sama
situirana u svijetu nacija i u skladu sa tim
izraziti odlučnost u preuzimanju i razvijanju duhovnih i
kulturni paradigmi savremenog svijeta.
2. Odlučnost
za nemistifikovani isoriografski pogled u vlastitu narodnu i
nacionalnu prošlost.
3. Temeljno
preispitivanje smisla vrijednosti nacionalne kulturne baštine.
4. Prosvjetno
apsolviranje kulturne baštine koja u sebi sadrži opštu
civilizacijsku vrijednost, kao i
vrijednost međunacionalne i međukonfesionalne tolerancije.
5. Sistematski,
duhovni, naučni i kulturno-prosvjetni rad na profilaciji
crnogorske nacionalne samosvjesti.
Organizovanost crnogorske
nacionalne manjine.
Kao što smo rekli u Srbiji je
galopirajuća asimilacija i predstavlja problem koji bi ipak
trebao
nekoga da zabrine. Veoma mali broj je crnogorskih nacionalnih
udruženja koja su utemenjena
u svom crnogorskom identitetu i koja rade bez ikakvih uslova.
Većina udruženja su zavičajnog tipa
koja su formirana 90tih godina u cilju stvaranja kadrovske baze
Pokreta za zajedničku
državu. Relativizovanje i izjednačavanje takvih udruženja sa
nacionalnim udruženjima u Srbiji je vrlo
opasno i odgovara anticrnogorskoj politici. Kod aktuelnog
konzula to je nešto sasvim normalno
a takav način razmišljanja može da nađe svoju utemeljenost
jedino u raznim teorijama
socijalnog darvinizma gdje većina ima pravo da ugnjetava manjinu.
Sa takvim stavom ne može se
zaustaviti asimilacija Crnogoraca u Srbiji niti izvršiti
konsolidacija crnogorske nacije, potrebna je
potpuno radikalna promjena i usvajanje stava i principa države
Crne Gore koja će podržati
nacionalna udruženja i koja daje sadržaje crnogorske nacije koja
ne ide ispod dostojanstva matice
države kojoj pripadamo. Iz svega izloženog možemo zaključiti da
je ovo neuralgična tačka što
se tiče crnogorskog iseljeništva i da treba podržati otvaranje
crnogorskog Kulturnog centra.
Crnogorski kulturni centar u
Beogradu
U nadležnosti Odbora za jačanje
državnog i kulturnog identiteta je i otvaranje kulturnih centara
tamo gdje je to potrebno. Sigurno jedna od najbrojnije dijaspore
uopšte je u Srbiji. Isto tako je tu i
najveća galopirajuća asimilacija Crnogoraca. Između svaka dva
popisa nestane skoro po 50
posto Crnogoraca. Od 90tih godina na ovamo nestalo je 100
hiljada Crnogoraca u Srbiji. Radi se o
raznim vrstama asimilacije, od dobrovoljne do asimilacije pod
pritiskom. Od 90tih godina do
danas crnogorska dijaspora u Srbiji se nalazi u posebnom
političkom i duhovnom centru u kome se
kreirala anticrnogorska strategija usmjerena na negiranju
postojanja crnogorske nacije i
privremenosti crnogorske države. To je naročito bilo izraženo u
vremenu vladavine SPSa
a što je paradoksalno padom Miloševićevog režima i dolaskom
Demokratske stranke na vlast pritisci
su se još više pojačali. Konkretno smo osjetili surovost
političke manipulacije kada smo podnijeli
inicijativu za formiranje crnogorskog Nacionalnog Savjeta
23.06.2009 a tužbu podnijeli 15.07.2010.
Ipak 2014 godine Crnogorci su uspjeli da formiraju crnogorski NS
čime je priznata crnogorska nacija.
Jedno od najistaknutijih oblika
anticrnogorstva u Srbiji je izdavačka djelatnost. Brojni su
naslovi, njih
preko dvjesta, objavljeni u različitim izdavačkim kućama. U
njima se objavjuju falsifikovanje
crnogorske istorije, kulture i tradicije. Nova srpska politička
misao, Pečat, Srpske dveri.... Mnogi od
naslova mogu se naći u skoro svim značajnijim beogradskim
knjižarama, kao što je „U tuđem veku“,
„Dugo putovanje između klanja i oranja“, „Crnogorske ustaše“, „Crnogorci
su Srbi“....
Poseban dio anticrnogorske izdavačke djelatnosti predstavljaju
reprint izdanja Velimirovića,
Ljotića, Nedića...Nijedan crnogorski diplomatski predstavnik u
Srbiji nikada nije reagovao na govor
mržnje koje šire takve publikacije i ugrožavaju dostojanstvo
crnogorske nacije. Ono što je posebno
opasno anticrnogorstvo se pritajilo i u školskom sistemu. Svi
udzbenici istorije za osnovnu i srednju
školu i sve istorijske događaje u hiljadugodišnjem periodu
intepretiraju kao srpsku istoriju.
Nacrt CKC u Beogradu
Odbor za jačanje
kulturnog i državnog identiteta pri Savjetu za iseljenike
pokrenuo je inicijativu za otvaranje Crnogorskog kulturnog
centra u Beogradu. Ovu inicijativu su podržale Crnogorska
nacionalna zajednica iz Beograda, Udruženje Nikola I iz Vrbasa i
Udruženje Crnogoraca Vojvodine Novi Sad.
Ovaj projekat, čiji bi realizator bila Vlada Crne Gore, od
posebnog je značaja za očuvanje crnogorskog identiteta u
Srbiji.
Zbog održavanja kontakta sa građanima Crne Gore koji žive u
Srbiji, kao i afirmaciji crnogorske culture, nacionalnog i
državnog identiteta, neophodno je osnovati Crnogorski kulturni
centar u Beogradu.
Iskustva oko djelovanja ovog centra mogla bi se primijeniti
širenjem sistema podružnica u svim sredinama gdje živi veći broj
crnogorske populacije.
Crnogorski kulturni centar zbog svoje uloge i stvaralačkih
potencijala koje će okupiti oko njega, mogao bi biti i centar
crnogorske dijaspore, njenog stvaralaštva i veza sa maticom.
Ovo je način kako Crnogorci da se održe u svom kulturnom
identitetu. Održanje kulturnog identiteta u osnovi će biti i
održanje nacionalnog identiteta.
Djelatnost CKC podrazumijevalo bi više oblasti kojima bi se
Centar bavio. U prvom redu bi bila zastupljena kultura i
umjetnost: književnost, izdavačka djelatnost, pozorište, likovna
umjetnost , muzički život , film, informisanje, sport, istorija,
istorijsko nasljeđe i reafirmacija nacionalnog bića Crnogoraca.
CKC bi se bavio i društveno-političkim temama, međunaronim
odnosom Crne Gore sa Srbijom.
U CKC bi bila zastupljena i ekonomija, u prvom redu trgovina,
turizam, ekologija, a formirao bi se i Poslovni klub.
Na osnovu projektovanog plana, Centar bi imao 500-800 kvadratnih
metara prostora.
U Centru bi bile sledeće prostorije:
1. Galerija za izlaganje likovnih djela i tematskih izložbi
(100 kv.metara)
2. Sala za održavanje tribina i skupova od 100-150 mjesta
3. Čitaonica , biblioteka, dokumentacioni centar
4. Salon za manje skupove
5. Kancelarija 5-6
6. Klupski prostor
U CKC bili bi zaposleni dirtektor, umjetnički direktor,
poslovni sekretar , 2 do 3 urednika.
Centrom bi upravljao Upravni odbor, kog imenuje osnivač,
programski savjet, kojeg delegiraju nadležne ustanove i
institucije i programski savjet za određene oblasti iz rada CKC.
Odbor za jačanje nacionalnog i kulturnog identiteta pripremio bi
studiju izvodljivosti, koji bi bio osnova za formiranje Odbora
Vlade, koji bi pripremio elaborat o osnivanju Crnogorskog
kulturnog centra u Beogradu.
Beograd Odbor za jačanje
kulturnog i državnog identiteta,
27.09.2017
Predsjednik,
Mirko Zečević