|
PLEMENA U CRNOJ GORI
Plemensko uređenje u Crnoj Gori
Nastanak plemena tekao je sporo, a počivao je na krvnom srodstvu. Ono
je bilo najvažnije za konstituisanje bratstava, koja sačinjavaju
pleme.
Bratstva su mogla biti i različitog porijekla, a usmena tradicija
izgradila je svijest o porijeklu od jednog pretka. Drugi činilac bio je
privredno-geografski, tako da je svako pleme imalo svoju teritoriju, koja je
bila tačno ograničena i neprikosnovena, a branjena je, ako je trebalo i
oružanom silom.
Teritorija plemena poklopila se s teritorijama "knežina", koje
su bile sastavni djelovi nahija.
Broj knežina krajem 17. vijeka odgovarao je broju plemena u 19. vijeku.
Bratstvo su sačinjavali rodovi, a rodove
kuće.
Svaki član kuće, roda bio je ravnopravan sa svim ostalim članovima. Ta
rodovska demokracija prenesena je bila i na nivo plemena.
Vrhovni plemenski organ bio je zbor, kome je mogao, ili imao pravo,
da prisustvuje svaki član plemena.
Zborovi (skupštine) odlučivali su o svim bitnim pitanjima života plemena.
Izvršni organ bilo je vijeće plemenskih glavara, koje su činili knez,
glavari bratstva i, ponekad, ugledniji domaćini. Najutjecajniji glavari bili
su iz najjačih bratstava.
Na čelu plemenske vojske, obično je stajao knez (vojvoda), a
svi saplemenici bili su vojnici.
Bitna karakteristika svih plemenskih društava, pa i našeg u Crnoj Gori,
Brdima i Hercegovini, bila su česta plemenska sukobljavanja. Uzroci ovih
ratova bili su krvna osveta, prisvajanje, ili korišćenje pašnjaka i voda.
Siromašna zemlja i nerazvijena privreda prouzrokovali su osobenu pojavu,
koja se zove četovanje.
Čete i pojedinci preduzimali su pohode i na tuđe teritorije, upade na tuđa
imanja i prepade na trgovačke karavane radi pljačke. Tako se ovaj oblik rata
(četovanje) pretvarao u privrednu granu i to je normalno izazivalo reakciju
turske države, koja je preduzimala kaznene vojne pohode.
Razmah i dugotrajno četovanje razvili su shvatanje kod Crnogoraca da je
četovanje junačko djelo, da je, u stvari, borba za slobodu i nezavisnost, te
da je za ratnika rad nedostojan. Sve ovo je imalo odraza i na narodnu pjesmu
i, uopšte, usmenu tradiciju, koja je znatno uticala na oblikovanje svesti
potonjih naraštaja. Stvarnost u Crnoj Gori obelježavala su i slaba javna
bezbjednost i opšta pravna nesigurnost.
Sporove, bilo kog karaktera, rješavali su bratstvenički ili plemenski
savjeti ili skupštine, na osnovu običajnog prava, ali je problem bio u
izvršenju presuda.
Najteža kazna bilo je proterivanje iz plemena i oduzimanje imovine.
Krvna osveta, ponajviše je remetila međuplemensku slogu, ali ne do te mjere
da je nadjačavala opštecrnogorski interes i svijest o jednorodnoj zajednici,
koja je bila učvršćena vjerom, jezikom, tradicijom i zajedničkom borbom.
Jaku integrativnu ulogu igrala je Pravoslavna crkva, Cetinjska mitropolija,
na čelu sa vladikom.
Plemena u Crnoj Gori dijele se u dvije grupe:
Prvu grupu čine crnogorska plemena,
tj. plemena stare, istorijske Crne Gore - plemena
podlovćenske Crne Gore, izmedju doline rijeke Zete i Skadarskog
jezera s jedne i Boke Kotorske s druge strane.
Naseljavaju
četiri nahije:
Katunsku,
Lješansku,
Riječku i
Crmničku
Druga grupa zauzima uglavnom najvišu oblast zelene
zone, između rijeke Zete i otprilike rijeke Lima i poznata je pod imenom
Sedmoro brda ili samo kao Brda, a čine
je:
Bjelopavlići (Vražegrmci, Martinići, Pavkovići i Petrušinovići);
Piperi
(Crnci, Stijena i Đurkovići);
Kuči,
Vasojevići
(dokomski i prekokomski),
Bratonožići,
Rovca,
Morača (Gornja i
Donja)
kojima se pridodaju i starohercegovačka plemena:
Banjani,
Drobnjaci (sa Jezerima),
Šaranci,
Krivošije,
Piva,
pa primorska:
Paštrovići,
Grbljani
a tu su još:
Uskoci,
Nikšići,
Grahovo,
Trebješani,
Rudinjani,
Maleševci.
PLEMENA
U PODLOVĆENSKOJ CRNOJ
GORI
Svaka nahija se
u PODLOVĆENSKOJ CRNOJ GORI dijelila na plemena a svako pleme
na bratstva, koja zahvataju veća i manja naselja. Za veća
naselja nema naročitog termina, nego se svako od njih označava samo
svojim imenom. Takvo veće naselje sastoji se iz nekog broja manjih
naselja, koja narod u Crnoj Gori kao i sva mala naselja uopšte, zove
"selom" ili "seocem" ili raznim drugim imenima. Selo
se sastoji iz porodica, koje mogu biti od istog ili od raznih
bratstava, a zovu se imenima: "kuća", "dom",
"familija" ili "famelja" i sl., "oganj" ili
"ognjište", "veriga" i "kastriga".
-
KATUNSKA
NAHIJA:
Katunska Nahija se
dijeli na devet plemena: Cetinjsko Pleme
(Bajice;Donji Kraj; Gnjijevin Do; Jabuka;
Bjeloši; Očinici; Ugne) ....
karta
Cetinjskog plemena
Pleme Njeguši
(Dugi Do;
Herakovići ili Erakovići; Velji Kraj; Kopito; Vrba;
Rajičevici;
Velji Zalaz; Mali Zalaz; Žanjev Do; Mirac;
Majstori) ... karta
Njeguša
Pleme Ćeklići (Kućišta;
Vuči Do; Krajnji Do ili Pod-Bukovicu; Vojkovići;
Milijevići;
Petrov Do; Dragomi-do; Jezer) ...
karta Ćeklića Pleme Bjelice
(Dub; Prediš; Lješev Stup; Malošin Do;
Ublice; Dide; Tomići; Mikulići) Pleme Cuce - Velje i
Male (Velje Cuce: Zaljut; Grepca; Trešnjevačka opština)(Male
Cuce: Trnjine; Rovine; Pretin Do ili Prentin Do; Vrljerog; Kobilji
Do) ... karta Cuca
... karta Cuca br
2
Pleme Ozrinići ili
Kčevo
ili Kčevljani (Kčevo; Donji Kraj; Ožegovice; Ubli;
Poljane; Lastva; Velestovo; Markovina; Zagreda) Pleme Pješivci
(Gornji Pješivci: Stubica; Povija;
Cerovo)(Donji Pješivci: Drenovštica; Milojevići; Vitasovići;
Bogmilovići; Zagorak i Selišta; Do) Pleme Zagarač
ili Zagarače (Gornje Zagarače:
Mijogošt; Mušterovici; Đuričkovići)(Donji
Zagarač ili Jednoše ili Jednoško Polje: Povrpoljina ili Povrpolje; Osoje; Prisoje; Podnodoljina ili
Podnopolje) Pleme Komani (Bandići):
Đeđeza; Mokanje; Milate Bandićske; Župa Bandićska;
Mugošina
Livada ili Livada)("Komani" u užem smislu: Milate "Komanske";
Dolovi; Zeleni Dolovi; Crvena Paprat; Župa Bezdanska; Baloče;
Ora'ovica; Ćava ili Ćafa)
- LJEŠANSKA NAHIJA: (karta
Ljesanske nahija )
Cijela Lješanska Nahija smatra se kao
jedna velika oblasna i narodna cijelina sa nepotpunim plemenskim
karakterom. Podjela ide na veća i manja naselja (sa manjim
djelovima:"selima" i "seocima") i na dva "plemena", Gradac i
Draževinu. Kako ova dva "plemena" nijesu prava plemena to ih
stavljamo pod znake navoda. Orasi; Štitari; Releza; Ćepetići;
Progonovići; Buronje; Stanisaljići; "Pleme"
Gradac; "selo" Gradac; Parci; Župa Gradačka;
"Pleme" Draževina; Gornji Kokoti sa Lekićima; Farmaci ili Varmaci;
Šteke ili Šteci; Kruse; Beri.
- RIJEČKA NAHIJA:
Pleme Ceklin Pleme Kosijeri Pleme Dobrsko Selo Pleme Ljubotinj Pleme Građani
- CRMNICA (ili CRMNIČKA NAHIJA):
Pleme Podgor (Utrg; Ovtočići ili
Optočići; Orahovo; Kruševica; Braćeni) Pleme Dupilo (Dupilo; Papratnica;
Trnovo) Pleme Brčeli ili Brčelo
(Gornji Brčeli; Donji Brčeli; Tomići; Brijege) Pleme Gluhi Do (Gluhi Do;
Bukovik) Pleme Sotonici (Sotonići; Mačuge) Pleme Limljani Pleme Boljevići ("Boljevići";
Godinje; Vir)
BRDA
Brda, u koja spadaju
Bjelopavlići, Piperi,
Kuči, Bratonožići, Rovca, Morača i Vasojevići,
sve do vremena knjaza Nikole (1841 - 1860
- 1921) “uzimana su ne samo kao jedan geografski,
nego i etnografski pojam, koji u odnosu na
Crnogorce čini zaseban individualitet. Otuda
se vladike i knjaz Danilo (1826-1860), pa
i knjaz Nikola prvih godina svoje vlade,
potpisuju kao gospodari ‘crnogorski i brdski’. U
Zakoniku Petra I, Svetog Petra
Cetinjskog (1747 - 1803) od 18. oktobra
1798. godine uzimaju se dva pojma za gradjane
države: Crnogorac ili Brdjanin. Isto tako u
Zakoniku knjaza Danila od 1855 godine taj
dualizam države je naglašen (‘Svaki Crnogorac i
Brdjanin jednak je pred sudom’) ... Brdjani su u
daljoj prošlosti označavali sedam plemenskih
jedinica, potpuno zasebnih i nezavisnih od
Cetinja’ (Vl. Vlahović, Zapisi Cetinje 1939 g.).
-
KUČI
(karta Kuča
,
karta Kuča
br 2)
Kuči su jedno od većih brdskih plemena u sastavu
Crne Gore. Prostire se na oko 300 kvadratnih
kilometara.
Plemenska oblast Kuča čini geografsku cjelinu,
omedjenu od okolnih plemena visokim planinama i
dubokim riječnim dolinama. Zemljište se od juga
ka sjeveru stepeničasto penje i prelazi u
visoravan, gdje je planina Žijevo (2023
m) sa mnogim ograncima. Ovaj južni dio plemenske
oblasti je sjedište plemena. Tu je zemljište
sastavljeno od krečnjaka i predstavlja jedan od
najdivljačnijih predjela našeg karsta. I
sjevernom dijelu je planina Kom kučki
(2487 m). Oblast oko Koma je bogata vodom,
šumama i dobrim pašnjacima. U njoj nema stalnih
naselja, služi kao ljetnje pasište. Terase
južnih Kuča imaju primorsku klimu; tu radjaju
smokve, šipci i vinova loza. Na visoravni oko
Žijeva i Koma klima je oštrija. ...
Pleme KUČI
-
VASOJEVIĆI
(karta
Vasojevića,
karta Vasojevića br
2)
Pleme Vasojevići naseljava prostor Lijeve Rijeke
u slivu Morače i na Tari ispod Komova, predio
oko gornje doline Lima, i oko stare Budimlje.
Rodonačelnik Vasojevića
Vaso je, po legendi, imao još
četiri brata koja su takođe bili rodonačelnici
velikih plemena: Pipo
je osnovao pleme Pipera,
Ozro
Ozriniće,
Kraso
albansko pleme Krasnići,
a Oto takođe
albansko pleme Hoti!
A sam Vaso
je, navodno, imao četiri sina -
Raja,
Novaka,
Mija i
Šura.
Najmlađi Šuro se
odselio u Crmnicu i od njega je nastalo veliko
bratstvo Šurovići a
od ostala tri Vasova sina razvile su se tri
velike bratstveničke grupe u Vasojevićima -
Rajevići,
Novakovići i
Mijomanovići.
... Pleme VASOJEVIĆI
- PIPERI
(karta
Pipera )
Piperi su, uz Bjelopavliće, prvo brđansko
pleme koje je ušlo u sastav Crne Gore i to nakon
bitke kod Martinića 1796. godine, u kojoj su
Brđani i Crnogorci porazili šest puta brojniju
tursku vojsku.
Piperi su jedno od
crnogorskih plemena koja pripadaju grupi
brdjanskih plemena u današnjoj Crnoj Gori.
Piperi kao pleme i istorijski region, obuhvataju
oblast koju čini trougao između rijeka Zete
i Morače, sjeverno od današnje
Podgorice.
Tačan početak nastanka Pipera ostaje i danas
nepoznat. Prvi put se spominju u Mletačkim
spisima sredinom 15. vijeka, a kao brdsko pleme
u pravom smislu te riječi, poput Kuča i
Bjelopavlića, formirani oko 16. vijeka. ...
Pleme PIPERI
-
ROVCA (
karta Rovaca ,
karta Rovaca br 2)
Rovca se nalazi u trouglu koji formiraju Podgorica, Nikšić i
Kolašin (u dijelu koji je bliži Kolašinu), u samom centru teritorije
Crne Gore, i grubo se geografski poklapa sa dolinom rijeke Mrtvice koja
se uliva u Moraču a dijelom se poklapa sa slivom same Morače, nizvodno
od ušća Mrtvice. U pitanju je veoma strm predio, razrovan jarugama,
urvinama i rovovima, po kojima je Rovca i dobila ime. To ime je veoma
staro; prvi put se pojavljuje u pisanim dokumentima 1477. u Turskom
defteru, kada je popisano rovačko stanovništvo. ...
Pleme ROVCA
-
BJELOPAVLIĆI (karta
Bjelopavlića )
Bjelopavlići su crnogorsko pleme, potomci
Bijelog Pavla i
slave Svetu Petku. Bjelopavlići su jedno od
sedam brdskih plemena (Brđani) na teritoriji
Crne Gore.
U istorijskim izvorima prvi put se spominju u
Dubrovniku 1411. godine. Otac
Bijelog Pavla je
bio Leka, koji nije
bio istorijska ličnost ali je zato prema mitu
koji i danas živi među Bjelopavlićima “u svoje
pero” bio najljepši čovjek ovih prostora! Na
ovom tragu “naslonjen” je i glas o
Bjelopavlićima kao naočitim ljudima.
Ima nekoliko teorija i predanja o porijeklu
rodonačelnika ovog plemena
Bijelog Pavla.
Prema podacima koji se mogu naći u Dukljanskoj
hronici Bela Pavlimir je bio unuk kralja
Radoslava, rođen sredinom 9. vijeka, od majke
Rimljanke, a prema drugoj verziji koju tehnikom
“s koljena na koljeno” čuvaju Albanci iz
Metohije, Bijeli Pavle
je bio zapravo Palji Bardi,
sin Leke Dukađinija,
metohijski vojvoda koji je živio u okolini
Đakovice! ....
Pleme BJELOPAVLIĆI
- BRATONOŽIĆI
(
karta
Bratonožića )
Bratonožići spadaju među najmalobrojnija plemena u Crnoj Gori, ali iza sebe
imaju veliku ratničku istoriju.
Po tvrdnjama bratonoških hroničara ovo pleme
nikada stvarno nije bilo potčinjeno turskom carstvu!
Imenom Bratonožići naziva sa pleme ali i oblast koja se na zapadu graniči
Moračom a na istoku i jugoistoku Malom Rijekom.
O tom stanovništvu, međutim, u sačuvanim istorijskim spisima nema pomena, a
prvi književni podaci o ovom plemenu nalaze se u zapisima Marjana Grbičića
koji početkom 17. vijeka pominje da su Bratonožići, Kuči i druga brdska
plemena bila odmetnici prije nego su potpali pod tursku vlast. ...
Detaljnije o
BRATONOŽIĆIMA
- MORAČA
( karta
Moračana )
Moračani su jedno od sedam brdskih
plemena koji se dijele na Gornju i Donju
Moraču graniče se na istoku sa
Vasojevićima, Kučima i Bratonožićima; na
zapadu sa Rovcima, a na sjeverozapadu sa
Uskocima.
Najveća sela Gornje Morače su:
Ljuta, Dragovića Polje, Bojići,
Ljevišta, Starče, dok su najpoznatija
bratstva: Pekovići,
Dragovići,
Dulovići,
Tomići i
Bojići.
Najpoznatija bratstva Donje Morače
su: Braunovići,
Radovići,
Rakocevici,
Vujisići,
Medenice,
Perovići,
dok su najveća sela: Đurđevina, Bare,
Prekobrđe, Crkvina, Bistrica.
Smatra se da je Moračanima
pradomovina riječni tok Labe ....
Detaljnije o MORAČANIMA
OSTALA PLEMENA U CRNOJ
GORI
-
BANJANI
( karta Banjana ,
karta Banjana br 2 )
Banjani su crnogorsko, dinarsko pleme, koje je u
vrijeme turske okupacije pripalo Hercegovačkom
sandžakatu,
a
sada suvremenoj Crnoj Gori u čiji sastav su se
vratili, neznatnim dijelom 1860, a konačno 1878.
godine. Naime, poznato
je da su Banjani, i prije dolaska Turaka,
pripadali Crnoj Gori, Zeti i Duklji,
i da su njima vladale crnogorske dinastije Crnojevići, Balšići i Vojislavljevići,
kao i guvernadurske
familije.
Zauzimaju središnji prostor između
Nikšića i Bileće – od vrhova Njegoša,
gdje su u njegovom podnožju, u selu Muževice
živjeli preci crnogorske Dinastije
Petrović - Njegoš, do rijeke Trebišnjice,
odnosno do današnjeg Bilećkog
jezera. Površina im je, po slobodnoj
procjeni, oko 380 kvadratnih kilometara. ....
DETALJNIJE O BANJANIMA
-
PIVA
( karta Pive )
Piva je u slivu rijeka Komarnice, Pive i
Tare, a između planina Durmitora, Maglića,
Vlasulje, Golije i Vojnika. Na istoku je Pive
Drobnjak, na zapadu Gacko i Golija, a na jugu
Šipačno. Do godine 1875 Piva, je bila pod
turskom upravom, a od toga vremena do našega
ujedinjenja bila je u sastavu Crne Gore.
Granica Pive, prema Drobnjaku, polazi od
Tovarovca, na lijevoj obali Komarnice, u samom
kanjonu prema Dubrovsku, pa ide, preko rijeke,
uz Brijeg, kosom u Kamenicu, na putu
Dubrovsko-Bezuje, u Dragaljevu. Odatle granica
ide u Ležakovac, u njegov najviši vrh, pa u
granicu na pomol Studenoj. Iz ove
"granice", granica ide u Lonac Kamen u Studenoj
pa u Prijespu, više Bobana, zatim u vrh Prutaša.
Od Prutaša granica ide u Škrčko Ždrijelo, pa u
Soje, zatim kosom planine do Pašine Gomile. Iz
Pašine Gomile granica ide u Štulac, pa između
Tepaca, i sela Crne Gore spušta se u Taru u
Jezik. ...
DETALJNIJE O PIVI I PIVLJANIMA
-
DROBNJAK
( karta Drobnjaka
)
Drobnjaci su vrlo staro i
organizovano pleme, po mnogo čemu karakteristično - vječiti slobodari i
ratnici, učesnici u svim bitkama, bojevima i ratovima za slobodu i
oslobođenje.
Granice su mu na istoku Šaranci i Gornja Morača, na jugu
Nikšićko polje i Župa, na zapadu Piva i na sjeveru Rijeka Tara. Planina
Ivica dijeli Drobnjak na dva morfološki različita dijela:
Drobnjačko korito i visoravan Jezera. Glavna mu je varošica
Šavnik. ... Pleme
DROBNJAK
- KRIVOŠIJE
(
karta
Krivošija
)
Krivošije čine tri područja Gornje Krivošije
i Donje Krivošije, koje su dvije zasebne
mjesne zajednice, te Ledenice, koje se
nalaze u mjesnoj zajednici Risan.
Naselja u Krivošijama su Crkvice (Gornje i
Donje), Ledenice, Dragalj, Han, Malov
Dō,
Knežlaz, Poljice i Zvečava. Ova sela čine
male grupe kuća koje su, prilagođavajući se
konfiguraciji terena, podignute bez
naročitog reda. Danas je većina sela skoro
napuštena.
Krivošije su rtom Pazua podeljene
na Gornje i Donje Krivošije. ...
Pleme KRIVOŠIJE
- ŠARANCI
(
karta Šaranaca )
Šaranci su crnogorsko pleme koje se uz Drobnjake borilo protiv
Osmanlija, iako su se smatrali rivalima. Česte su bile i krvne osvete.
Poslije Berlinskog kongresa 1878. godine Šaranci ulaze u sastav Crne
Gore. Poslije oslobođenja crnogorskog dijela Sandžaka jedan dio se
preselio u te krajeve.
Iako im se teritorije graniče i vezuju ih brojne rodbinske veze Šaranci,
dakle, nijesu dio Drobnjaka, kao što se ponegdje
navodi, već posebno pleme.
U više istorijskih spisa navodi se da je konačno razgraničenje između
Drobnjaka i Šaranaca izvršeno nakon 1878. godine kada su Šaranci
uključeni u sastav Crne Gore. ...
Pleme ŠARANCI
PRIMORSKA PLEMENA:
-
PAŠTROVIĆI (
karta Paštrovića
)
Paštrovići se prostiru na uskom priobalnom pojasu od
Kufina do Babinog Dola kod Bečića. Zahvaljujući blagoj klimi i
pogodnim župskim mjestima, tu su bila naselja još u
praistorijsko doba. Kamene gomile, kojih ima duž čitave oblasti,
svjedoče o njenoj ranoj naseljenosti. Nekada su tu živjeli
Iliri, Rimljani, Vlasi i Arbanasi.
Iz ilirskog vremena ostali su izvjesni toponimi.
Pa i samo etničko ime Paštrovići izvedeno je od ilirskog ličnog
imena Pastro /Pastroje/.
Kod ovog imena isti je korijen kao kod latinske riječi pastor
/pastir/.
Slovensko stanovništvo, koje se kasnije naselilo, primilo je ime
starosjedelaca, i to kao geografski i etnički pojam. Prvi odnosi
između starosjedelaca i doseljenika bili su neprijateljski.
Sloveni nijesu potpuno istisli starosjedioce, već su se
naseljavali u manjim grupama. Među njima je bilo uzajamnih veza
i izvjesnog stapanja, što pokazuju i sačuvani toponimi.
U Barskom rodoslovu Pop Dukljanin navodi mnoge toponime u
Duklji, ali oblasni naziv Paštrovići ne pominje, već samo
Lastva. To je prvi pomen paštrovačke teritorije, i to u vezi sa
kraljem Radoslavom, koji je živio krajem 8. i početkom 9.
vijeka. ...
Pleme PAŠTROVIĆI
-
GRBALJ
( karta Grblja
, karta Grblja2)
Tako je završena priča o starim Grbljanima, koji su bili mješavina Slovena,
Arbanasa i Vlaha. I to je kraj priče o etničkim Slovenima u Boki Kotorskoj, koji
su i u tom dijelu zapadnog Balkana uništeni u haosu koji su izazvali Turci
upavši na Balkan u 14. vijeku. Svakako, i poslije raseljavanja Grblja 1452. i
danas, u Boki Kotorskoj ima ljudi koji su slovenskog porijekla, ali Sloveni
poslije 15. vijeka kao homogena etnička grupa više na tom području nijesu
postojali.
Od ugušenja pobune 1452. poluprazni i spaljeni Grbalj naseljavaju skoro
isključivo Crnogorci i nešto malo Hercegovci.
Poslije srednjeg vijeka Grbalj naseljavaju Crnogorci ...
Pleme GRBLJANI
DETALJNIJE I O PLEMENIMA:
- USKOCI
( karta
Uskoka )
Ovu teritoriju su prvo naselili Iliri i to nihovo ratničko pleme
Autarijati po kojima je rijeka Tara dobila naziv.
U IV vijeku prije Nove ere na Balkansko poluostrvo prodrli su Kelti koji su potisli
Autarijate s ove teritorije. Od
II vijeka prije Nove ere pa do početka Nove ere Rimljani
su osvojili balkansko poluostrvo i zadržali ga do polovine VII
vijeka kada su ga naselili Sloveni. Na području Uskoka postojala su naselja još u metalno doba o
čemu svjedoče arheološka otkrića. Prije II svjetskog rata
iskopana je sjekira nedaleko od Boana koja datira iz 1500
godine prije Nove ere iz razvijenog brončanog doba.
.... Pleme USKOCI
- NIKŠIĆI
( karta Nikšića )
Istorija župskog kraja govori o održivosti Župe kroz
vjekove. Zbog povoljnih fizičko-geografskih uslova, relativno blage
klime, prostranih pašnjaka u okolini iobilja vode, pretpostavlja se da
je Župa bila naseljena u vremenu prvih naseobina na području Crne Gore.
Iz najstarijih vremena na pojedinim lokalitetima nađene su alatke od
kamena, strugalice od krečnjaka, kamene sjekire od krečnjaka I jedna
igla od bronze. … Pleme
NIKŠIĆI
-
GRAHOVO
( karta Grahova
)
Područje Grahova se nalazi između Cuca, Krivošija,
Banjana i Rudina nikšićkih i kako se nekad računalo, na tromeđi Crne Gore, Boke
Kotorske i Hercegovine. Središnje naselje Grahovskog kraja je Grahovo,
malo planinsko mjesto sa suvim krškim poljem, zatvoreno visokim planinama: Delevcem, Liscem, Bijelom
Gorom, Jastrebicom, Kosmačem, Božurovim brdom i drugim.
.... Pleme GRAHOVO
-
TREBJEŠANI
( karta
Trebješana )
Trebješani su pleme (ogranak plemena Nikšića), koje je živjelo
nedaleko od Nikšića, oko brda Trebjesa, Slivlja i
Ozrinića. Godine 1711. učestvuju u ratu protiv osmanske vlasti.
Pleme je tada brojalo i do 1.000 boraca. Pod pritiskom Osmanlija, morali
su se iseliti (1711) na Čevo, gdje su živjeli sljedećih 30 godina.
Po povratku u okolinu Nikšića, nastavljaju se suprostavljati Osmanlijama,
pod čijim su pritiskom ponovo bili prinuđeni na iseljavanje. Jedan dio
Trebješana se, 1804. godine, iselio u Rusiju (23 porodice sa 97
članova), u selo kojem su dali ime Serbka. Dio njih je privremeno
prešao u Gornju i Donju Moraču, a 1804. su prešli u Drobnjake
(Strug, Malinsko i Sirovac). Na prostoru Drobnjaka su
formirali novo pleme, Uskoke. ....
Pleme TREBJEŠANI
-
RUDINJANI (OPUTNE RUDINE)
( karta
Rudinjana )
Oputne Rudine su predio od više sela na zapadu Crne Gore. Čitavom
svojom površinom
pripadaju opštini Nikšić. Područje je dugačko oko 40, a široko u
prosjeku 6 km. Prostire se
pravcem jugozapad-sjeveroistok (uz granicu sa BiH). S istočne strane se
nalaze Banjani.
Tlo je brdovito i bezvodno.
Kišnica se čuva u čatrnjama i ublovima. Klima je kontinentalna. Živi se
uglavnom od zemljoradnje i stočarstva. Domaćinstva su većinom staračka.
Oputne Rudine su poznate po bitci na Vučijem Dolu s Turcima 1876. godine i po naselju i ublu Turuntaš čijoj se vodi po
legendi pripisuju neka čudna
svojstva. ... Pleme
RUDINJANI
-
MALEŠEVCI
Maleševci (jednina Maleševac) su stari, veoma razgranati rod. Ovaj rod
potiče iz Maline, danas pustog selišta između Bileće i
Trebinja u istočnoj Hercegovini. Jednu od specifičnosti Maleševaca
predstavlja slavljenje krsne slave Sv. Ignjatije Bogonosac.
Predanja o porijeklu i prošlosti roda Maleševaca veoma su
rasprostranjena po Hercegovini, dok su po drugim oblastima relativno
rijetka. U Hercegovini vlada opšte mišljenje, da su sve tamošnje
porodice koje slave sv. Ignjatija Bogonosca porijeklom od roda
Maleševaca. Danas se ni jedna od tih familija ne preziva
Maleševac, pošto su vremenom sve one
prihvatile novija prezimena. ...
MALEŠEVCI
Odštampaj stranicu
|
|